Tarım Kütüphanesi

TURUNÇGİLLERDE TAŞLAŞMA

Citrus impietratura disease

 1.         TANIMI VE YAŞAYIŞI

Virüs benzeri bir hastalık olup, meşe yaprağı şeklinde belirti gösteren hastalık gru­bu içinde yer almaktadır. Aşı gözü ve aşı kalemi gibi üretim materyalleri ile taşınır.

2.         BELİRTİLERİ, EKONOMİK öNEMİ VE YAYILIŞI

Hastalık, yaşlı ağaçlarda ve daha çok meyvede zarar yapar. Meyvelerin olgunlaş­madan dökülmesine ve kalitenin bozulmasına neden olur. Yaz aylarında (Temmuz-Ağustos) fazla miktarda meyve dökümü görülür.

Hastalık turunçgil meyvelerinin kabuk kısmında dairesel lekelenmeler şeklinde kahverengimsi renk bozulmalarına sebep olur. Bu lekeler, meyve henüz fındık büyüklüğünde iken gözle fark edilemez. Meyve büyüyüp normal şeklini ve rengini aldıktan sonra tipik kahverengi lekeler hafif çöküntüler ve şişlikler halinde dıştan görülür hale gelir  Meyve elle sıkılıp sert olan kısımları bıçakla kesil­diğinde, kabuğun hemen altındaki beyaz kısım içinde kahverengi zamklı kesecikler görülür Bu lekeler meyvenin etli kısmına geçmez. Hastalıklı meyvede bir veya daha fazla leke bulunabildiği gibi. bazen kabuğun bir kısmı veya tamamı sert kahverengi içi zamk dolu lekeler ile kaplı olabilir.

Hastalıklı meyveler çarpıklaşır ve hastalığın şiddetine göre normal meyvelerin Vı veya %'üne kadar küçülür. Meyvelerin pazar değeri düşer. özellikle Yafa porta­kallarında bu hastalık önemli derecede meyve dökümü yaparak, ürün azalmasına neden olur.

Hastalığın aşılanmış fidanlarda oluşturduğu meşe yaprağı belirtisi tipiktir. Ülkemizde Akdeniz ve Ege Bölgesinde saptanmıştır.

3.         KONUKÇULARI

Portakal, altıntop ve Volkamer limonu oldukça hassastır. Hastalık, Yafa, Kan, Şeker, Valencia, Washington, Yerli, Thompson ve Magnum bonum portakalları ile Pembe çekirdeksiz ve Duncan altıntoplarında görülmektedir. Çok az oranda da Klemantin mandarini, Turunç, Tatlı limon, Interdonato ve Kütdiken limonlarında bulunur.

 4.         MÜCADELESİ

-      Hastalık etmenlerinden ari sertifikalı fidan kullanılmalıdır.

-      Budama alet ve ekipmanları ile aşı bıçağı bir ağaçtan diğerine geçerken %2'lik sodyum hipoklorid solüsyonuna batırılarak dezenfekte edilmelidir.