TURUNÇGİL BEYAZSİNEĞİ
Tanımı ve Yaşayışı: Erginler süt beyaz renkli, 1-1,5 mm boylu küçük kelebekleri andırır. Dişilerde kanatlar erkeklere oranla daha geniş ve uzun, erkeklerde abdomen dişilere oranla daha sivri ve incedir. Yumurtaları saydam, soluk sarı renklidir. Nimfleri kabuklu bitleri andırır şekilde yassı ve yaprağın alt yüzünde sabitleşmiş bir konumda olup saydam, soluk yeşil-sarımsı renktedir
Kışı %95-97 oranında pupa, % 3-5 oranında üçüncü larva döneminde geçirir (Ege bölgesinde). İlkbaharda erginler çıktıktan 1-2 gün sonra yumurtalarını yalnız yaprağın alt yüzüne bırakırlar. Yumurtalarını bir sap ile yaprak alt yüzüne yapıştırırlar. Larvalar, birkaç saat dolaştıktan sonra yaprağın alt yüzünde sabitleşir. Üç larva döneminden sonra pupa olur. Erginler ortalama 10 gün yaşar, bir dişi 40-160 adet yumurta bırakır. Yılda 2-3 döl verebilir.
Zarar Şekli: Erginler ve larvalar bitki özsuyunu emerek zararlı olurlar. Yaprak alt yüzlerinde emgi yerlerinde klorofil parçalanması sonucu sarımsı lekeler oluşur. Böyle yapraklar sertleşerek zamansız dökülür; bu gibi ağaçlarda gelişme duraklar, verimde azalma görülür. Bu doğrudan zararın yanısıra beslenme sırasında larvaların ve pupaların salgıladığı tatlı maddeler nedeni ile de dolaylı zarar oluşur. Tatlı maddenin stomaları örtmesi sonucu fizyolojik olaylar engellenebildiği gibi, yine bu tatlı madde üzerinde saprofit mantarların gelişmesi ile oluşan fumajin nedeni ile de ağaçların gelişmesinde durgunluk meydana gelir. Turunçgil alanlarında yaygındır.
Resim 58.Turunçgil beyazsineğinin larvası ve Zararı.
Mücadelesi
Kültürel önlemler: Yeni kurulacak tesislerde temiz fidan kullanılmalı, sık dikimden kaçınılmalı, Turunçgil bahçelerinin çevresine zorunlu olmadıkça rüzgar kıran olarak yüksek boylu çit bitkileri dikilmemeli, ara tarımı yapılmamalı, yüksek boylu meyve ağaçları arasında turunçgil tesis edilmemeli, Hava sirkülasyonunu sağlamak için, ürün verimini olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde yüksek taçlı budama uygulanmalı, Tüm bakım işlerine özen göstererek ağaçlar güçlü bulundurulmalı, özellikle yumurta açılımının olduğu dönemlerde eğer olanak varsa sulama yağmurlama şeklinde yapılmalıdır.
Biyolojik Mücadele: Bahçede bulunan diğer zararlıların mücadelesinde, ilaçlama gerektiği durumlarda seçici ilaçlar kullanılarak doğal düşmanların korunması esas alınmalı, zararlının sorun olduğu durumlarda avcı böceği olan, Serangium parcesetosum’ un bahçelere yerleştirme çalışmalarına ağırlık verilmelidir. Salımlar, önceki yıllarda yerleştiği bahçelerden toplanan bireylerle yapılabilir. Yararlı, ülkemizde kışı geçirebildiği için sonraki yıllarda ilaç atılarak yok edilmemişse tekrar salımına gerek yoktur.
a) Ergini
b) Pupası
c) Larvası
Resim 59. Avcı böcek Serangium parcesetosum'un Ergini, Pupası, Larvası.
Kimyasal Mücadele: Biyolojik mücadele uygulaması yapılmıyorsa, yapılan sayımlarda yaprak başına en az 3 adet canlı Turunçgil beyazsineği bireyi (yumurta, nimf) bulunan bahçelerde ilaçlı mücadele yapılır. Doğada ilk kez 3. dönem nimfler görüldüğünde 1. ilaçlama yapılır. Bu uygulama haziran ayının ilk yarısına denk gelmektedir. Gerekirse 2. ilaçlama, ikinci döle karşı ağustos ayı ikinci yarısından itibaren yapılır. Ayrıca hasat sonrası ile şubat ayı arasında yazlık yağlar ile kış ilaçlaması yapılabilir. İlaçlama tekniğine uygun şekilde yapıldığı takdirde tek uygulama yeterlidir.
Facebook'ta Yayınla>