Tanınması: Süne hububatın en önemli zararlısıdır. Ergin böcek 1 cm. boyunda olup, vücut şekli oval, üst kısmı hafif kubbemsidir. Genellikle toprak renginde olan zararlı pis bir kokuya sahiptir. Ergin ve yavrular (nimfler) ince uzun hortumları ile ekinlerin sap ve danelerini emmek suretiyle zarar yapmaktadır.
Yaşayışı: Çiftçilerimizin kepenekli böcek dediği süne, yaz sonundan ilkbahara kadar geçen süreyi kışlak denilen dağ ve tepelerde meşe, geven, ve kirpi otu gibi bitkilerin yaprakları altında ve arasında geçirir.
İlkbaharda ısınan hava ile birlikte kışlaklardan uçarak genellikle Nisan ayı sonunda ekili alanlara iner. Orada bir süre beslenen erginler çiftleşir ve yumurta bırakırlar. Filizi yeşil renkteki yumurtalardan çıkan yavrular (nimfler) danede emgi yaparak büyük ölçüde zararlı olur. Temmuz ayı sonlarında gelişimini tamamlayan yeni nesil erginleri kışlaklara çekilir.
Zararı: Süne, zararını hububatın bütün gelişme dönemlerinde yapmaktadır.
1- Kurtboğazı Zararı: Kışlamış erginler kardeşleme dönemindeki hububatı toprağa yakın kısmından emerek kurutur. Bu şekilde emilmiş bitki sap çıkarıp, dane bağlamaz.
2- Akbaşak Zararı: Kışlamış erginler, başaklanma dönemindeki hububatın sapını emerek bitkinin kurumasına ve dane bağlamasına engel olur.
3- Dane Emgi Zararı: Hububatın süt ve sarı olum devresinde, süne nimfleri ve yeni nesil erginler daneleri emerek büyük ölçüde zararlı olur. Bu şekilde zarar %2 oranından itibaren danelerin ekmeklik ve tohumluk özellikleri azalır. %4 emgiden sonra ekmeklik özelliğini de kaybeder. Yoğunluğun fazla olduğu yer ve yıllarda bu üç tip zarar birleşerek hububatta %100' e ulaşan kayıplara sebep olmaktadır.
Mücadelesi: Süne mücadelesi büyük ölçüde teknik çabayı gerektiren bir çalışma olup, ancak Devlet ve üretici işbirliğiyle yürütülmesi mümkündür.
Biyolojik Mücadele: Süne ile mücadelede biyolojik mücadele büyük önem taşır. Süne parazitoiti kullanılarak yapılan biyolojik mücadelede, doğayı tahrip etmeden yapılan en iyi mücadeledir. Ancak parazitoit salınacak alanların alanların parazitoitlerin yaşamasını sağlayan ağaçlıklı yerlerin olması gerekir. Son yıllarda bu mücadele yöntemi bölgemizde yaygınlaşmaktadır.
İlaçlı Mücadele: Tarım kuruluşları teknik eleman, ilaç ve alet ile bu mücadeleyi yönetir ve destekler. Bu konuda teşkil edilen ekipler zararlının ovaya inişinden itibaren sürekli olarak ekim alanlarını kontrol eder, gerekli sayımları yapar ve süne yumurtalarının parazitlenme nisbetini tesbit eder.
Bu çalışma sonucuna göre mücadeleye karar verilen yerlerde durum üreticiye duyurulur ve zararlının 2 nci dönem nimf (yavru) devresinde ilaçlı mücadeleye başlanır.
İlaçlamalar yer aletleri ile yapılmaktadır.Gerekli ilaç devlet tarafından karşılanmaktadır.
Üreticilerimizden neler bekliyoruz:
* Tarlalarınızı kontrol ediniz. Süne mücadelesinde zararlının yoğunluk gösterdiği ekilişlerin tesbitiyle sayımlar büyük önem taşır. Ekiplerimizin tüm ekilişleri zamanında kontrol etmesi son derece güçtür. Bunun için her üreticinin tarlasını serin saatlerde sık sık kontrol ederek, yoğunluk gördüğü anda en yakın ilgiliye haber vermesi, sünenin tesbiti ve sayımının kısa sürede yapılmasını sağlayacaktır. Bu da büyük ölçüde zaman, emek ve para tasarrufu demektir.
* Ekiplerin tavsiyelerine uyunuz. İlaçlı mücadelede sayım sonuçlarına göre yapılacağı için teknik elemanların söylediklerine uyunuz, tavsiye olunan metod ve ilaç dışında başka arayışlarla vakit geçirmeyiniz.
* Yumurta parazitoiti yardımcımızdır. Sünenin en büyük tabii düşmanı yumurta parazitleridir. Bölgenizde parazitlenme nisbeti yüksek ise ilaçlı mücadeleye gerek olmadığını biliniz.
* Aletinizle mücadeleye katılınız. İlaçlamalar yer aletleri yapılmaktadır. Teşkilatın alet ve ilaç yardımı yanında kendi atamizör ve sırt pülverizatörlerinizle mücadeleye katılınız.
* İlacı uygun dozda ve zamanında atınız. Süne mücadelesi günün sakin zamanlarında yapılır. Bunun için yer aletleri ile yapacağınız ilaçlamayı sabah 4- 10 öğleden sonra 15- 18 saatlerinde uygulayınız.
* Uygun olmayan alet ve yöntemlerle yapılan ilaçlı mücadele fayda yerine zarar verir.
* Parazitlerin barınabilmesi için yeşil kuşaklara ihtiyaç vardır. Tarlalarınızın kenarlarına uygun ağaçlar dikiniz, yeşil kuşaklar oluşturunuz.
Değerli üreticiler,
Süne tabii bir afettir. Mücadelesi güç olup, topyekün bir çalışma gerektirir. Bu konuda görev yapacak elemanlar sizler için çalışacaklardır. Onların talimatlarına uyunuz ve yardım taleplerini geri çevirmeyiniz.
Başarının; teşkilatımızla yapacağınız işbirliği sayesinde olacağını unutmayınız. Daha fazla bilgi için tarım kuruluşumuza başvurunuz.
Facebook'ta Yayınla>