SERT ÇEKİRDEKLİ MEYVE AĞAÇLARINDA ŞARKA HASTALIĞI

Bu hastalığa Plum pox potyvirus yol açmaktadır. Bu virüs ilk olarak Bulgaristan’da 1918 yılında görülmüştür. Bu yıldan sonra virüs üretim materyalleri ile birçok Avrupa ülkesine taşınmıştır. Ana konukçuları erik, kayısı, nektar ve şeftalidir.

Virüsün yol açtığı hastalıktan dolayı erik, şeftali, nektar ve kaysıda çok ciddi kayıplar meydana gelir. Virüs konukçu bitki dışında vektörlerinde ve bitki özsuyunda enfeksiyon yeteneklerini kısa bir süre devam ettirebilirler. Bu hastalık Ege, Marmara, ve Orta Anadolu Bölgemizde erik ve kayısılarda saptanmıştır. En önemli virüs hastalıklarından biri olduğu için hem iç hem de dış karantina listemizde yer almaktadır.

Belirtisi: Hastalığın ana konukçuları olan erik, kayısı, nektar ve şeftalide belirtiler genel olarak yaprak ve meyvelerde görülür. Erik ve kayısılarda yaprak belirtileri, sarı leke, bant ve halka şeklindedir. Kayısı ve eriklerde bütün bir vejetasyon yaprak belirtileri görülebilir. özellikle genç sürgünlerde belirgindir.

Şeftali yapraklarında damarlar boyunca renk açılması ve damar bantlaşması, kıvrılma ve deformasyon şeklinde görülür. Belirtiler ilkbaharda, ilk yapraklanma devresinde görülebilir.

Meyve belirtileri, erikte; olum devresine yakın klorotik halka ve bantlar şeklinde çöküntüler görülür. Meyve kesitinde, bu çökmüş yerlerin koyu kahverengi, lastik gibi ve çekirdeğe yapışıktır. Çekirdekte adeta meyvedeki belirtinin izdüşümü meydana gelir. Bunlar koyu renkli nokta, halka ve bantlar şeklindedir.

Kayısı meyvelerinde ise genel olarak deformasyon, halka ve bantlar görülür. Çekirdekte de klorotik halka ve bantlar çok belirgindir. Şeftali meyvelerinde de hemen hemen aynı belirtiler görülür. Yalnız meyveler olgunlaştığında kaybolabilir. Bulaşık meyveler deforme olmuşlardır.

Hastalığa yakalanmış meyvelerin şeker içeriği oldukça düşük ve tatsızdır. Hastalığın en önemli belirtilerinden biri de meyve olumundan önce meyvelerin dökülmesidir. Meyveler tamamıyla ticari değerini kaybeder.

Nasıl bulaşır

Virüs yaprak biti vektörleriyle, bulaşık aşı kalemi, aşı gözü, çelik ve çöğür ile taşınır.