Satsuma dwarf nepovirus (SDV)
1.TANIMI VE YAŞAYIŞI
Hastalık etmeni her türlü aşı materyali, mekanik olarak ve toprakla taşınabilen bir virüstür. İzometrik yapıdaki virüs yaklaşık 26 nm çapındadır.
2.BELİRTİLERİ, EKONOMİK öNEMİ VE YAYILIŞI
Hastalıkla bulaşık olan ve üç yapraklı anaç üzerine aşılı Satsuma mandarin ağaçlarının genelinde göze çarpan bir bodurlaşma ve yapraklarında anormal şekil bozukluğu görülür. Daralmış, ufalmış ve kayık şeklini almış yapraklar serin ve ılıman iklim koşullarında ve ağacın gölgeli alt kısımlarında oluşur. Kaşık şeklini alan küçük yapraklar ise daha yüksek sıcaklıklarda görülür
Ülkemizdeki satsuma mandarinlerinde her iki belirti de aynı ağaç üzerinde görülebilmektedir. Mayıs ve haziran sürgünlerinde yeni oluşan sürgün yapraklarının uç kısımlarında kıvrılmalar görülür. Ağacın güneş görmeyen iç kısımlarındaki dallarında, belirtileri her mevsimde görmek mümkündür. Ağacın güneş gören tepe kısımlarında ise yaprak belirtilerine rastlanmaz. Bazen aynı dal üzerindeki mayıs ve haziran sürgünlerinde kayık şeklinde yaprak bükülme belirtileri görüldüğü halde, bir yıl öncesine ait yaprakların normal yaprak şeklini aldığı, fakat virüsün etkisinden dolayı gelişemeyip dar ve ufak kaldığı görülür.
Şiddetli yaprak belirtileri gösteren satsuma mandarin ağaçlarında meyveler ufalmış
ve sararmış olduğundan verim almak mümkün değildir. Ayrıca meyvelerin kabukları sert ve kalın olur. Böyle meyvelerin pazar değeri azalır. Bu belirtiler genellikle ilkbahar çiçeklerinden meydana gelen meyvelerde görülüp, yaz ve sonbahar çiçeklerinden meydana gelen meyvelerde ise nispeten Virüsün şiddetli, orta ve zayıf ırkları olup, belirtilerin şiddeti ırka göre değişir. Ege bölgesinde bilhassa İzmir ve çevresindeki satsuma mandarinlerinde Tristeza virüsü ile olan karışık enfeksiyonlarda çok şiddetli belirtiler görülür. Ege Bölgesinde şiddetli ırklarla bulaşık ağaçlarda ekonomik zararlar yaptığı saptanmıştır. Virüs aşı materyali ile yayılmakta ve üç yapraklı anaç üzerine aşılı satsumalarda daha fazla zarar yapmaktadır. Ege bölgesinde ve Akdeniz bölgesinde varlığı saptanmıştır.
3. KONUKÇULARI
Bu hastalık genellikle Satsuma mandarinlerinde görülmektedir. Dweet tangor gibi bazı turunçgil çeşitleri tipik belirtiler gösterebilmektedir. Citrus natsudaidai, C, sinensis, "Citrus x Tangelo" hibritleri, Poncirus îrifoliata ve soya konukçuları arasındadır. Beyaz susam, börülce ve fasulye indikatör bitkileridir.
4. MÜCADELESİ
- Hastalık etmenlerinden ari sertifikalı fidan kullanılmalıdır.
- Budama alet ve ekipmanları ile aşı bıçağı bir ağaçtan diğerine geçerken %2'lik sodyum hipoklorid solüsyonuna batırılarak dezenfekte edilmelidir
- Bu virüs ile bulaşık ağaçlar sökülmelidir.
Facebook'ta Yayınla>