PATATES VÄ°RÃœS HASTALIKLARI
Ülkemizde patateslerde bulunan 4-5 tane önemli virüs hastalığı vardır. Bunlar arasında en önemlileri patates X, patates Y, patates A ve patates yaprak kıvrılma virüsleridir. Bunlardan ilk üçü bir arada bulundukları zaman çok daha şiddetli hastalıklara yol açarlar.
Patates X virüsünün patateste sebep olduğu hastalık Patates Latent Virüs Hastalığı olarak da bilinir. Yani virüs bir çok çeşitte belirti oluşturmaz. Zararı daha çok diğer virüslerle beraber patateste bulunduğu zaman artar.
Patates Y virüsünün patateste sebep olduğu hastalık şiddetli mozaik ve çizgi hastalığı olarak bilinir. Verim kaybı şartlar uygun olduğunda % 80’e kadar çıkar. Bu yapraklarda mozaik, nekrotik leke ve çizgiler oluşturur. Yapraklar gövdeye yapışır. Boğum aralarında kısalma ve yaprak sayısında azalma ve şiddetli deformasyon sonucunda ölüm görülür.
Resim 75. Patates Y virüsünün patates yapraklarında oluşturduğu nekrotik çizgiler (solda) ve bu virüs ile bulaşık patates bitkisinin genel görünüşü (sağda).
Patates A virüsünün patateste sebep olduğu hastalık hafif mozaik olarak bilinir. Bu virüs ile bulaşık patates yapraklarında normalden daha koyu ya da sarı renk değişimi, mozaik ve beneklere, parlaklık ve hafif buruşukluk, yaprak kenarlarında dalgalanma, gövdelerde ise burkulma görülür. Bu hastalık ile bulaşık patateslerde % 40’a varan verim kayıpları görülür.
Resim 76. Patates A virüsünün oluşturduğu mozaik ve sarı beneklenmeler.
Patates yaprak kıvrılma virüsü genç yapraklarda sararma ve yukarı doğru kıvrılma, yaşlı yapraklarda kıvrılma ve sarımsı ve pembemsi renk değişimi meydana getirir. Bulaşık bitkilerde daha sonra ölüm, gövdelerde; yumruya yakın yerlerde kahverengileşmeler, yumrularda, ağ nekrozu görülür. Yumrulardaki bu belirtiler depolama sırasında iyice artabilir. Bulaşık bitkiler sağlıklılara göre daha bodur ve yukarıya doğru gelişir. Bu hastalığa yakalanmış bitkilerde % 50-80’e varan verim kayıpları görülür. Patates virüs hastalıklarının belirtileri yüksek sıcaklıklarda maskelenebilir
Resim 77. Patates yaprak kıvrılma virüsünün özellikle patatesin genç yapraklarında oluşturduğu yukarı doğru kıvrılmalar.
Facebook'ta Yayınla>