Değerli meyve yetiştiricisi,
Hasat ettiğin bahçenden gelecek yıllar ucuz, kaliteli ve bol mahsul almak istiyorsan aşağıda belirtilen işlemleri ihmal etmeden yerine getirmen gerekmektedir.
1- Hastalık ve zararlılara karşı sonbaharda alınacak kültürel önlemler.
2- Sonbaharda gübreleme ve toprak işleme.
1- Hastalık ve Zararlılara Karşı Sonbaharda Alınacak Kültürel önlemler:
Meyve bahçelerinde ve bağlarda zarar yapan hastalık ve haşereler (zararlılar) kışı çoğunlukla sonbaharda dökülen yapraklarda, ağaçlarda kalan mumyalaşmış meyvelerde, yere düşmüş çürük meyvelerde, kurumuş dallarda ve kavrulmuş kabuk altlarında geçirirler. İlkbahardaki zararlarını buradan kaynaklanarak yaparlar.
önemli hastalık ve zararlıların (haşerelerin) kışı nasıl geçirdikleri aşağıda belirtilmiştir.
Karaleke: Elma karalekesi mantarları kışın dökülen yapraklarda, armut karalekesi ise sıracalı dal uçlarında geçirirler.
Monilya Mantarı: Elma, armut, ayva, erik, kiraz, kayısı ve şeftali monilyası ölü dal uçlarında, kurumuş ve mumyalaşmış meyvelerde.
Yaprak Delen (Çil) Hastalığı: Ağaçlarda asılı kalan (mumyalaşmış) meyvelerde, dökülmüş yapraklarda, dal yaralarında ve özellikle ölü tomurcuklarda.
Kabuklu Bitler: Daha çok zayıf kurumuş ve hastalıklı ağaçlarda.
Büyük Armut Piresi: Ergin böcek olarak ağaç kabuklarında kışlarlar.
Kırmızı örümcekler: Yumurta olarak tomurcuklarda, dalların çatlaklarında ve kabuk altlarında bulunur.
Elma İç Kurdu: Kışı larva (kurt) olarak meyve ağaçlarının kabuk ve çatlakları arasında geçirerek ilkbaharda pup olurlar.
Bağ Mildiyösü Mantarı: Kışı yere düşmüş yaprakların içinde geçirir. Yaprakların çürüyerek yok olmasından sonra serbest kalır.
Asmalara Arız Olan Kırmızı örümcek: Kışı omcanın yaşlı kabukları altında koloniler (topluluklar) halinde geçirir. Bu örümcekler omcaya destek olarak kullanılan kazıkların çatlaklarında ve yere dökülen bitki artıklarında da görmek mümkündür.
Bu durumda yetiştirici olarak yapılacak iş gayet açıktır. Bu da ertesi yıl yetiştireceğimiz ürüne ve ağaçlarımıza saldıracak bu zararlıların kışlık formlarının yok edilmesidir. Böylece yazlık ilaçlama masrafı azalmış olacağı gibi, insan ve hayvan sağlığına da olumlu yönde etki edilmiş olacaktır.
Yetiştiricinin kışa girmeden, bu konuda yapacakları işleri şöyle sıralayabiliriz:
* Yere dökülen yaprakların toplanması,
* özellikle Ankara armutlarında sıracalı dalların ve sürgünlerin ayıklanması,
* Bütün meyve ağaçlarında kuruyan dalların ve kurumaya başlamış ağaçların kesilerek bahçeden uzaklaştırılıp, yakılarak yok edilmesi,
* Sıvama halinde kabuklu bit (koşnil) bulunan dalların kesilip, yakılması,
* özellikle yaşlı ağaçların çatlamış, mantarlaşmış ve kavlamış kalın kabuklarının toplanıp, yok edilmesi,
* Ağaçta asılı kalmış (mumyalaşmış) meyvelerle, ağaç diplerindeki çürük meyvelerin bahçeden uzaklaştırılması.
2- Sonbaharda Gübreleme ve toprak İşleme:
Yetiştiricilerin ihmal ettikleri işlerden biri de sonbaharda hiç değilse üç yılda bir yapılması gereken çiftlik gübresi ve fosforlu gübre uygulamalarıdır. Bilindiği gibi çiftlik gübresi besin değeri yanında toprağın yapısını da ıslah eder. Yani toprağın ısınmasını, havalanmasını, su tutma kapasitesini artırmasını ve topraktaki mikroorganizma denilen canlıların faaliyetlerinin artmasını sağlar. Hayvan gübresi aynı zamanda kireçli topraklarda meyve ağaçlarında görülen sararmaları da bir ölçüde önler. Bu yüzden meyve yetiştiricilerinin üç yılda bir sonbaharda dekara 3 ton hayvan gübresi vermeleri gerekir. Çiftlik gübresi ya ağaçların dal izdüşümüne, ya da sıralar arasına verilerek , bahçenin sürülmesi ya da bellenmesi çok yararlı olur.
Fosforlu gübreler de etkinliklerini 2-3 yıl devam ettirdiklerinden ve toprakta çok yavaş hareket ettiklerinden yine 2-3 yılda bir ağaç başına 1- 1,5 kg. triple süperfosfat verilmesi gerekir. T. Süperfosfat gübresi ağaçların taç izdüşümüne açılacak 20 cm derinliğindeki banda, pullukla açılacak karığa veya gövdesine göre 120 derecelik açılarla, üç değişik yönde belle açılacak çukurlara verilip, üzeri kapatılması gerekmektedir.
Gübrelemeden sonra toprağın her iki yönde pullukla derince sürülerek kışa bu şekilde girilmesi, yağacak yağmur ve kar sularının toprağa iyi işlemesine imkan verir. Bu uygulama sonunda bahçe toprağı baharda oldukça kabarır ve yumuşak olacağından havalanma, nem muhafazası ve mikroorganizma faaliyetleri teşvik edilmiş olur. İkinci sürümün mutlaka meyile dik sürülmesi gerekir. Böylece hem daha çok yağmur suyunun tutulması sağlanır, hem de aşırı yağışların toprağı sıyırması önlenir.
Facebook'ta Yayınla>