Tarım Kütüphanesi

Meyve Ağaçlarında, Bağlarda, Zeytinliklerde ve Fındık Bahçelerinde Gübreleme Zamanı

Çok yıllık meyve ağaçlarında kış dinlenmesi tamamlanmak üzeredir. Bu dinlenmeyi takiben dallarda “Su Yürümesi” diye tanımlanan göz kabarması (tomurcuk) faaliyeti başlar. Tüm çok yıllık bitkilerde bu dönemden önce budama ve kış ilaçlamaları tamamlanmalıdır. Meyve ağaçlarında, bağlarda, zeytinliklerde, fındık ve antep fıstığı gibi ağaçlarda göz kabarması öncesi topraktan “Taban Gübre” uygulama zamanıdır.

Farklı iklim şartlarına sahip ülkemizde özellikle yaprağını döken meyve ağaçlarında ve bağlarda göz kabarması öncesi yağışlar nedeni ile bahçelere girilememekte ve gübreleme zamanında yapılamamaktadır. Bu gibi iklim şartlarına sahip bölgelerde taban gübreleri sonbaharda uygulanabilir. Ancak kullanılan taban gübresinde azot ya hiç olmamalı veya çok düşük düzeyde olmalıdır. Taban gübrede yüksek düzeyde azot olursa ve sonbaharda uygulama yapılırsa ağaçlarda gözlerin erken uyanmasına ve kış soğuklarından zarar görmesine neden olabilir.

Meyve ağaçlarında, bağlarda ve zeytinliklerde taban gübrelemede nelere dikkat edilmelidir:

-Toprak analizine göre gübre kullanılması gerekir.

- Ağaçların ve bağların yaşına ve verim durumuna göre gübre kullanılmalıdır.

-Ağaçların dikim mesafesine (dekardaki ağaç adedine) göre gübre kullanılmalıdır.

-Ağaçların kılcal kök derinliği gübre uygulama derinliğini belirler.

-Toprağın hafif, orta ve ağır (killi) bünyeli olması gübre uygulama derinliğini etkiler, geçirgen yapılı topraklarda Taban Gübreler yüzeye yakın, ağır yapılı çok su tutan topraklarda biraz derine uygulama yapılmalıdır.

-Ağaçların üzerine aşılandığı anaç çeşidine göre gübre uygulama derinliği değişebilmektedir.

-Bağlarda üzümün sofralık, kurutmalık veya şaraplık çeşit oluşuna göre kullanılacak gübre cinsi ve miktarı değişebilmektedir.

- Zeytinlerde zeytinin sofralık, salamuralık veya yağlık çeşit oluşuna göre gübre cinsi ve miktarı farklı olmaktadır.

-Hasattan sonra depolanan Elma, Armut, Limon gibi meyvelerin depolanıp depolanmayacağı uygulanacak gübre çeşidine ve miktarına etki etmektedir.

-Meyve ağaçlarının, yeni fidan (1 – 3 yaş), verime yatmamış ağaç (3 – 8 yaş) ve tam verime yatmış ağaç oluşuna göre gübre cinsi ve miktarı değişmektedir.

-Yağış ve sulama durumu meyve ağaçlarında gübrelemeye etki etmektedir.

-Sulama yöntemi (karık, tava, yağmurlama ve damlama) ve sulama miktarı, gübre cinsi ve miktarına etki etmektedir.

-Bazı meyve ağaçlarının yarı bodur ve tam bodur oluşu gübrelemeyi etkilemektedir.

Yukarıda belirtilen hususlara göre tam verim çağında meyve ağaçlarında gübreleme nasıl yapılmalıdır?

1. Sulama yapılmayan ve sadece yağışa göre yapılan meyvecilik, bağ ve zeytinliklerde toprak analizine göre ağaç başına verilecek fosforlu ve potasyumlu gübrenin tamamı ile azot’ un % 60 – 70’ i ilk gübreleme zamanı olan göz kabarmasından 2-3 hafta önce ağaçların taç izdüşümüne bant halinde çepeçevre, bağlar askıya alınmış ise omcaların her iki yanına verilip kökleri kesmeyecek derinliğe karıştırılmalıdır.

2. Karık veya tava usulü sulama yapılan yörelerde fosfor ve potasyumun tamamı (bazı durumlarda potasyumun % 70 kadarı) ile azotun % 40-50’ si göz kabarması öncesi gübreler gövdeden uzağa ve sulama tavasının veya karığının içine verilip toprağa karıştırılır. Taban gübrelemede kullanılan gübreler Çizelge’ de verilmiştir:

Taban Gübrelemede Toprağa Verilen Gübreler

3. Damla ve yağmurlama ile sulama meyve bahçelerinde ve bağlarda göz kabarması öncesi azotun % 20-30’ u, fosforun % 60-70’ i ve potasyumun % 40-50’ si topraktan uygulanır. Geriye kalan kısmı suda kolay eriyen gübreler halinde sezon içinde yapılacak sulama adedine ve meyve gelişmesine göre uygulanır.

Kaynak : Toros Tarım