Hızla yaygınlaşan sulama sistemi
Damla sulama
Ziraat Mühendisi
Hakan Karabıyık

Değerli çiftçilerimiz,

Bitkiler normal gelişme evrelerini tamamlayabilmeleri için devamlı surette kılcal kökleri aracılığıyla topraktan su alırlar. Bu nedenle bitkilerin gelişme dönemleri boyunca bitkinin kök bölgesinde, bitkinin ihtiyaç duyduğu miktarda nemin bulundurulması son derece önemlidir. Çok az yada çok fazla nem bitki gelişimini ve verimi olumsuz yönde etkiler. öncelikli olarak yağışlarla oluşan nem miktarı, yağış miktarına, dağılımına ve bitki su iihtiyacını karşılayabilecek durumda olması yönünden önemlidir. İşte, tarımsal sulama bu noktada önem kazanmakta, sulama; yağışlarla karşılanamayan bitki su ihtiyacının değişik yöntemlerle bitki kök bölgesine verilmesi tanımıyla karşımıza çıkmaktadır.

özellikle son yıllarda ülkemizde sulu tarım alanlarının açılmasıyla önem kazanmaya başlayan basınçlı sulama sistemleri (yağmurlama, damla, minispring vb.) gerek toprağın korunması, gerekse toprak- bitki- su arasındaki ilişkinin sağlanması, üründe verim artışı, yabancı ot kontrolü, işçilik gibi birçok olumlu etkiyi de beraberinde getirmiştir. Damla sulama sistemi de bu noktada daha da bir önem kazanmaktadır.

Damla sulama sisteminde temel ilke; yetiştirilen bitkide topraktaki nem eksikliğinden kaynaklanan bir gerilim yaratmaksızın sulama suyunu az miktarda ve sık aralıklarla yeterli düzeyde bitki köklerinin gelişmesini sağlayacak ortama vermektir. Bu yöntemde genellikle bitkinin günlük yada birkaç günlük su ihtiyacı karşılanır.

Genel hatlarıyla damla sulama sisteminin avantajlarına bakacak olursak; su randımanının yüksekliği (%90-95), kaliteli ürün, %25-80 arasında üründe verim artışı, yabancı ot mücadelesinin kolaylığı, rüzgarlı havalarda kullanılabilmesi, bitki hastalık ve zararlılarının önlenmesi, emek, zaman, işgücünden tasarruf, az debili sular, tuzlu ve atık suların kullanılabilmesi, bitkiyi strese sokmaması, eğimli arazilerde kullanılabilmesi, enerji tasarrufu, işçilik, gübre ve mücadele ilaçlarından tasarruf sağlaması...

Dezavantajları: İlk tesis masrafının yüksekliği, damlatıcıların tıkanması, bitki köklerinin sınırlı bir bölgede yetişmesi ve ıslatılan şerit civarında kısmen tuz birikiminin olması.

Yukarıda sayılan özellikle ürün artışı, enerji ve su tasarrufu, işçilikten kazanç gibi avantajları sayesinde sistemin dezavantajı gibi görünen ilk tesis masrafı çok hızlı bir şekilde geri kazandırmaktadır. Damlatıcı tıkanmasında ise sulama suyunun filitre edilmesi, asit uygulamaları ile boruların sonları açılarak basınçlı su ile yıkanması sorunu çözmeye yönelik önlemlerdir.

Damla sulama sisteminin; su kaynağı, basınç kaynağı, filitrasyon ünütesi, gübre enjeksiyon ünütesi, ana, yan ve lateral borular temel üniteleri vardır.

Damla sulama sistemi planlamasında; arazinin boyutları, eğimi, toprak yapısı, dikilecek bitkinin boyu, taç izdüşüm alanı, dikim aralık ve mesafesi, su kaynağının durumu ve uzaklığı, suyun kalitesi, malzeme kalitesi ve özellikleri, ekonomik şartlar gözönünde bulundurulmalıdır.

Damla sulama sistemi ülkemizde, örtüaltı sebze yetiştiriciliği, bağ ve meyve bahçelerinde sıraya ekilen bahçe ve tarla bitkilerinde (biber, patlıcan, domates, fasulye, çilek, kavun- karpuz, mısır, ayçiçeği vb.) sulanmasında kullanılmaktadır.

Son yıllarda özellikle su kaynaklarının verimli kullanılması ve sağladığı birçok avantaj noktasında ilimizde de damla sulama sistemi kullanımı hızla yaygınlaşmakta olup, özellikle tam ve yarı bodur meyvecilikte daha da çok önem kazanmış, yeni kurulan bu tür meyve bahçelerinde damla sulama sistemi kullanımı artmaktadır. Esasen MM-106 gibi kökboğazı çürüklüğüne hassas anaçlarda salma sulama sistemi ile sulandığında kurumalar görülebilmektedir. Bu açıdan yeni kurulan meyve bahçelerinde damla sulama sisteminin kullanımı son derece önemlidir.

Ülkemizdeki su kaynaklarının en verimli ve mantazam bir şekilde kullanımı yönünden, ekeceğimiz bitkiye, arazi yapısına, mevcut su kaynağının durumuna, toprağın yapısına ve ekonomik şartlarımıza göre en uygun sulama tekniğini seçmeliyiz. Unutmayalım ki, sulama teknikleri konusunda gelişen her yeni teknoloji üründeki kaliteye, enerji tasarrufuna, birim alandan daha fazla ürün almaya, toprakların korunmasına, emek, zaman ve işgücünden tasarrufa ve su uygulama randımanının yüksekliğine yönelik çalışmaları kapsamaktadır. Bu vesile ile teknik bir sulama ve iyi bir ürün sezonu geçirmenizi dilerim.

Facebook'ta Yayınla>
Soru / Yorum Eklemek İçin Tıklayınız
..:: Sorular / Yorumlar ::..
Henüz yorum eklenmemiştir. Yorum Eklemek için Tıklayınız.
Ne? nedir? Nasıldır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır?
Copyright - Tarım Kütüphanesi - 2007