Değerli okuyucularımız,
Havza yönetimine girmeden önce kısaca mikro havzanın tanımını yapacak olursak, “Bir akarsu tarafından parçalanan ve kendine has doğal kaynakları bünyesinde barındıran bir arazi parçasıdır” diyebiliriz.
Başlangıçta “Bir drenaj havzasında erozyonu, dere akışlarını ve selleri kontrol altında bulundurmak ve kaliteli su üretmek üzere, o havzada bulunan doğal kaynakları düzenleme ve yönetme sanatı “ olarak tanımlanan havza yönetimi, havzada yer alan sosyo-ekonomik koşulları estetik ve kolektif değerleri dikkate alınarak geliştirilmiş ve giderek çok daha kapsamlı tanımlara ulaşılmıştır.
Günümüzde havza yönetimi, su, toprak, bitki örtüsü ve hayvan varlığı ile insan kaynaklarını özenle değerlendirme, yeni kaynaklar bulup geliştirme, doğal kaynaklarla insanlar arasında sağlıklı ilişkiler kurma, mevcut kaynakların sürekliliğini sağlayarak, tüketimi engellemek amacıyla planlama, projelendirme ve uygulama sanatı, şeklinde çok geniş bir tanımlamaya dönüşmüştür.*
Havza yönetiminin günümüzdeki tanımı ve kavramının çok yönlülüğü ile plan ve projeleme aşamasında çeşitli meslek üyeleri ve kuruluşlarının uyumlu çalışmalarını sağlayacak otoriteye gereksinim duyulacağı kuşkusuzdur. Bu meslek üyeleri; Ziraat Mühendisleri, Orman Mühendisleri, Veteriner Hekimler, Biyologlar, Jeologlar, Çevre Mühendisleri vb. uzmanlar ve sosyal bilimciler sayılabilir.
Havza yönetimi artık günümüzde Havza toplumunun kalkınması kavramıyla özdeş hale gelmiştir. Orman Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Çevre Bakanlığı (GEF Projesi için) ve Bakanlığımızın ortak çalışmalarından olan “Anadolu Su Havzası Rehabilitasyon Projesi” kapsamınca İlimiz Hadim İlçesi Göynükkışla Kasabası, Kızılca, Selahattin ve Umurlar köylerini içine alan Çalış Deresi mikro havzasında etüt ve planlama çalışmaları yapılırken mikro havza seçim kriterleri esas alınmıştır. Bu kriterler şunlardır.
* Doğal kaynak aşınması olmalı
* Doğal kaynak aşınması can ve mal kaybına yol açıyor olmalı
* Rehabilitasyon yapıldığında ekonomik geri kazanım mümkün olmalı
* Yeterli nüfus bulunmalı ve kırsal fakirlik ciddi boyutta olmalı
* Çeşit artırıcı faaliyetler için fiziksel ve ekonomik potansiyel olmalı
* Belirli büyüklüğe 5-15 bin hektar alana sahip olmalı
* Projenin başarısını engelleyecek seviyede sınır ve mülkiyet anlaşmazlığı olmamalı
* Sosyal ve siyasi çatışmalar olmamalı
* Birbirini bütünleyebilme özelliğine sahip alt havza yerlerinden biri olmalı
* Yerel halk katılıma istekli ve hevesli olmalı
* Havzada biyo çeşitlilik zengin olmalı
Değerli Çiftçilerimiz ve okuyucularımız; Havza yönetimi ve projeleri ile bir havzanın temel unsurlarından olan orman, mera ve tarla kültürlerinden doğru uygulamaların yapılması, toprak-su ve bitki örtüsü arasındaki dengenin yeniden tesisi ve kırsal fakirliğin önüne geçilmesi gibi amaçları içine alan havza toplumunun sosyo-ekonomik açıdan gelişmesini sağlayan son derece önemli çalışmalardır.
Kaynak: (Prof. Dr. Rıza Avcıoğlu) Çayır mera Amenajmanı ve Islahı
Facebook'ta Yayınla>