Filoksera
[(Viteus vitifoliae) (Fitch) (Homoptera: Phylloxeridae)]
Tanımı ve Yaşayışı
Filoksera’nın köklerde yaşayan formuna kök filokserası, yapraklarında yaşayan formuna yaprak filokserası denir. Kök formu oval veya armut şeklinde, sarımsı yeşil, esmer, kırmızı ve kahverengine kadar değişen renklerdedir, yaprak filokserası ise 1,5-1,7 mm sarı renkli sırt kısmı lekesizdir. Kök filokserası kışı nimf halinde asma köklerinde geçirir. İlkbaharda beslenip yeni döller vermeye başlar. Beslenen ve gelişen larvalar ergin olarak yaz süresince bir kökten diğerine veya toprağın yarık ve çatlaklarından çıkarak diğer asmalara geçerler.
Köklerde beslenen nimfler, Bağ filoksera’sının yetişkin ve yumurtaları
Zararlı Olduğu Bitkiler ve Zarar Şekli
Filoksera’yla bulaşık olan bağlarda zamanla sürgünlerde genel bir durgunluk, asmada zayıflık, yapraklarda küçülme ve sararmalar görülür. Boğum araları daralır, çubuklar odunlaşamadıklarından kışın soğuktan etkilenirler. Ayrıca salkımlarda tanelerin seyrekleştiği, normal tatlanma ve renklenmenin olmadığı görülür. Asmalar bir kaç yıl içinde ağır bir durgunluk göstererek kururlar. Bu tip asmalar bağın içinde kümeler halindedir. Kök filokserasının köklerde beslendiği yerlerde emgi sonucu meydana gelen şişkinlikler görülür. Bu şişkinliklerin çürüyüp dağılmaları ve bu durumun devamlı tekrarı, asmanın toprak altı organlarının kaybolmasına dolayısıyla asmanın kurumasına neden olur. Yaprak formları yeni açılan tomurcuklara girerek taze tomurcuk ve yaprakları sokup emerler. Yaprak altındaki emgi noktalarında, bitin çevresinde yaprak dokusu yükselerek galleri oluşturur. Konukçu bitki olarak sadece asma ile beslenirler.
Bağ filokserası nedeniyle bir kolu uyanmamış asma, Bağ filoksera’sının yapraktaki zararı,
Kültürel Mücadele
Filoksera’nın asma kökünü emdiği kısımda, asmanın gösterdiği reaksiyon ile bir mantar tabakası meydana gelir ve bu tabaka kökün iç kısımlarını çürümekten korur. Yerli asmalarda bu reaksiyon yavaş olduğundan, mantar tabakası ya çok ince olur veya hiç oluşmaz. Amerikan asmalarında bu tabaka çok kalın olmaktadır. Bu bakımdan % 60’dan az kum içeren topraklarda bağ tesisinde, toprağın tipine göre filokseraya dayanıklı anaçlar yanında; toprağın kireç oranına, üzerine aşılanacak asma çeşidine ve bölge koşullarına uyabilen anaçlar kullanılmalıdır. Bağ filokserası’na karşı yapılacak mücadele, bulaşmayı önlemeye yönelik olmalıdır. Filoksera’nın bulunduğu bölgelerden temiz bölgelere topraklı veya topraksız asma fidan ve çubukları taşınmamalıdır. Kumlu topraklarda filoksera hareketsizleştiğinden yeni kurulacak bağların bu tip topraklarda kurulmasına özen gösterilmelidir. Bağ filokserası ile bulaşık bağları kışın 50-60 gün su altında bırakmak suretiyle zararlıyı büyük ölçüde öldürmek mümkündür. Ancak bu durum kök hastalıklarının görülmesine neden olabilir.
("TEORİDEN PRATİĞE KÜLTÜREL MÜCADELE" kitabından)
(ISBN: 978-605-9175-21-0)
Facebook'ta Yayınla>