[Cephus pygmeus, Trachelus tabidus, T. libanensis (Hym:Cephidae)]
Tanımı ve Yaşayışı
Kışı olgun larva halinde ekin saplarının toprağa yakın kısımlarında kokon içerisinde geçirir. Erginler doğaya genellikle hububatın sapa kalkma ve başaklanma dönemlerinde (Nisan ve Mayıs ayları) çıkarlar. Çıkıştan bir süre sonra yabancıotların nektar ve polenleri ile beslenen erginler çiftleşir ve dişiler yumurtalarını başağın alt kısmındaki internodlara genellikle bir adet yumurta bırakırlar. Zararlı yılda bir döl verir.
Ekin saparısı ergini ve Buğday sapı içindezarar yapan ekinsaparısı larvası
Zararlı Olduğu Bitkiler ve Zarar Şekli
Başlıca konukçuları buğday, çavdar ve arpadır. Zararı sap içinde beslenen larvalar yapar ve iletim dokularını tahrip ederek, bitkideki karbonhidrat ve su iletimi sistemini bozar. Bunun sonucunda taneler az gelişir, sağlamlara oranla hatif kalır ve tane kaybı meydana gelir. Ayrıca larvalar tarafından kesilen saplar, hasattan önce hafif bir rüzgârda bile kırılarak düşmekte ve ürün kayıpları ortaya çıkmaktadır.
Kültürel Mücadele
Bir sonraki yıl ergin çıkışlarının olumsuz etkilenmesi amacıyla anızdan kalan buğday sapları toğrağa karıştırılmak için toprak derin sürülmelidir. Ürün münavebesi ve tarla kenarındaki yabancı otların yok edilmesi yoğunluğu azaltıcı diğer önlemlerdir. Zararlının sapın özü dolgun ve kalın olan çeşitlerde zararın daha az zararlı olduğu belirlendiğinden (Morrill and Kushnak, 1999; Özberk ve ark.,2005), Triticum durum gibi belirli ölçüde dayanıklı buğday çeşitlerinin seçilmesi gerekir. Tarlaların sulanması ekin sap arısı popülâsyonunu artırdığından zararlı popülâsyonunun potansiyel tehlike olarak bulunduğu tarlalar sulanmamalıdır. Ekin sap arısı popülasyonunu düşürmek amacıyla anızların sonbahar veya ilkbaharda otlatılması yararlı olmaktadır (Beres ve ark., 2011). Ekim tarihinde gecikmenin, Ekin sap ansı zararını arttırdığı, buna karşılık erken ekimin ve erken hasadın zararı azaltmaktadır (Altınayar, 1975).
("TEORİDEN PRATİĞE KÜLTÜREL MÜCADELE" kitabından)
(ISBN: 978-605-9175-21-0)
Facebook'ta Yayınla>