Anadolu’da festivallerin kutlandığı, şölenlerin yapıldığı, köy ve kasabalarımızda geleneksel pilav günlerinin tertiplendiği bu ilkbahar coşkusunda yolumuz bu kez çilek diyarına düştü. Atalarımızın en ünlülerinden olan Nasreddin Hoca’mızın yaşadığı topraklardan bu ay Çakıllar’ı, önümüzdeki ayda da kirazıyla ünlü Gölçayır Kasabamızı gazetemizde okuyucularımız için konuk edeceğiz.
İç Anadolu’yu ikiye bölen Konya- Afyon istikametinde uzanan Sultan Dağları’nın hem güney, hem de kuzey yamacına sıralanan inci gibi köy ve kentlerin her birine bir özellik, bir güzellik vermiş yüce Mevlam desem, bana katılır mısınız acaba. Kimisi vişnesiyle, kimisi kirazıyla, birisi çileği, bir diğeri patatesiyle ünlenen bu yöredeki yerleşim birimlerimizin her biri yetiştirdiği ürünü ile uzmanlaşmış olup, ürettiğiyle adı bir anılır olmuş. İşte bunlardan biri olan, ürettiği çileği ile sadece ilimizde değil, yurtdışında bile tanınan Çakıllar Kasabamızı tanıyacağız. Kendine özgü aromasıyla rengi, kokusu ve tadıyla Çakıllar çileğinin hikayesini yazacağız. 4 Haziran 2004’ de dördüncüsü kutlamaya hazırlandıkları Çilek Festivali için davet aldığımız bu kasabaya 25 Mayıs’ta giderek araştırmalarımızı yaptık. Fotoğraflama ve bilgi toplama için gittiğimizde 2004 yılının ilk turfanda çileği kasaba halinde satışa sunulmaktaydı...
3800 nüfusun yaşadığı, Akşehir’e 18, ilimize 130 km mesafede, sultan Dağları’na sırtını yaslamış olan Çakıllar; Yavuz Sultan Selim döneminde kurulmuş tarihi oldukça eski bir yerleşim birimi. Hacıihtiyarlar, Nebiler ve Davutlar namıyla anılan ailelerin temsilcilerinin kuruluşunu oluşturduğu bu beldenin Kanuni Sultan Süleyman dönemi kayıtlarında 37 nüfusu (mükellef erkekler) olduğu tespit edilmiş. Adı Çakırlar olarak anıldığı ilk dönemlerde çakır gözlü bir ağanın köye adını verdiği rivayet edilmekte; oldukça taşlı-çakıllı olan arazi yapısında sürekli uğraşan halkın dilinde bu çakıllardan esinlenilerek zaman içinde adı Çakırlar’dan Çakıllar’a dönüşmüş. Köy statüsünden 1971 yılında Belediyelik idari yapılanmasına terfi eden, kendi kendine yeten bir kasaba. 20 bin dekar tarım alanına sahip, insanlarının kendi toprağında çalışıp ürettiği bir tarım merkezi olan Çakıllar’ın bir de ünlü yapı ustaları ile inşaat sektöründe kendine yer edindiğinden söz edebiliriz. Konya - Akşehir, Afyon, Isparta ve Antalya yörelerinde aranır yapı ustalarının hep çakıllarlı olması nedeniyle özellikle 1970’li yıllarda bu sektörün altın çağını yaşadığı söylenmekte. Geçim kaynaklarının önemli bir ayağınıda arıcılık oluşturmuş. Vişne ve kiraz üretiminde de adından söz ettirebilen Çakıllar da, bitkisel ürün dokusunun da etkisiyle arıcılık iyi bir düzeyde diyebiliriz. 1000 kovan kapasitesiyle hatırı sayılacak arıcıların arasında sayabileceğimiz kasabamızda 1950’li yıllarda her hanede 8–10 sepet kovan ( kara kovan ) bulunurken Varroa hastalığının büyük darbesiyle biten halk tipi arıcılık bugün fenni kovanlarla gezgin arıcılığa dönüşüp katma değer yaratacak düzeye erişmiş.
Konuyu yeniden başa alıp Çakıllar’la adı bir anılan çileğe getirmek istiyorum sözü. Aslında tanıtımına ve reklama ihtiyacı olmayan özellikli ürünlerimizden biri olan çilek için düzenlenecek olan festivalden bahsetmek istiyorum. Kasabada kaynaşmanın, dayanışmanın arttırılması temel amaç edinilmiş, insanlarını yeniden beldesinde, dağında, bağında buluşturmak, kültürünü yaşatmak, yeni nesile soyunu-kökünü, evini-barkını unutturmamak için çilek vesile edilerek festival hazırlığına başlanmış. Emeği geçenleri şimdiden kutluyoruz. Gazetemiz siz okurlarına ulaştığında bu festival kutlanmış olacağından bu organizasyondan izlenimlerimizi aktarma şansım maalesef olmayacak.
Festival ile ilgili bahsimizi burada bitirirken şimdi çakıllardan izlenimlerimize tekrar dönelim. Kurumumuzu ziyaretinde tanıştığımız Belediye Başkanından aldığımız davete icabet ederek 25 Mayıs’ta gittiğimiz Çakıllar beldemizde yine çok güzel hatıralar ekledik repertuarımıza. Birçok yeni dostlar tanıyıp, farklı bir yurt köşemizi gezip, görme fırsatımız oldu. Çalışmalarımızda bilgisine başvurduğumuz Belediye Başkanı Sayın Mevlüt Yiğit ve emekli öğretmen aynı zamanda Belediye Encümen üyesi Mehmet yılmaz hocamdan belediye ile ilgili detaylı bilgiler aldık. Yakın alakâlarını, sıcak dostluklarını hissettiğimiz bu sempatik insanlara, bütün belediye personeli ve Çakıllar halkına sonsuz şükranlarımızı arz etmek istiyorum özellikle.
Sayın Başkan ve Mehmet hocamdan belde ile ilgili istatistik veriler yanında fazlaca çilek üzerine bir söyleşi ve yorumlar yaptık. Geçen yıl Konya pazarlarında ortalama 1 milyon liradan satışa sunulan çilek piyasasının Çakıllar’da tarlada yerinde 1,5 milyondan müşteri bulduğunu, 2 bin ton gibi bölge ölçeklerine göre müthiş bir üretim potansiyelinin olduğunu, ürünün yerel pazarlara hiç düşürülmeden ihracatçı dev firmalar tarafından alınıp, şoklama tesislerinde işlenerek ihraç edildiğini öğrendiğimde; koşullar ne olursa olsun, üreten insanımıza, çekilen emeğe ve alın terine olan saygım gururumla pekişti. Bu sayfaya yazı yazmaya başladığım ilk günden beri yüzlerce yer görüp, binlerce insan tanıdım. İnsanımız elinden tutulur doğru yolda motive edilirse yapamayacağı, başaramayacağı hiç bir iş yok. Gördüğünü çabuk öğrenen arif bir yapıya sahip toplumumuzun tek eksiği var o da tek yürek, tek bilek hareket edememek. Bunu söylerken sözü nereye getirmek istediğim anlaşıldı sanıyorum. Yetiştirdiğimiz her ürünün, ekonomik değer ifade eden her türlü mal ve hizmetin pazarlanmasında birlikler, kooperatifler kuramadığımız için hatta kurup da sağlıklı işletemediğimiz için hangi ürünümüzün, hangi emeğimizin karşılığını tam olarak alabiliyoruz? İşte her yerde olduğu gibi Çakıllar’da da çilek üreticisinin ne bir birliği var, ne de bir kooperatifi var. Yıllardır aktivite kazandırılamamış bir tarımsal kalkınma kooperatifi var. Şimdilerde canlandırılmaya çalışıldığını öğrendik. Sözü uzatmadan şunu demek istiyorum: Bundan sonra gerek devletimiz, gerekse özel sektör üretime destek, teşvik yada her ne adıyla olursa olsun uygulamalarda karşısında muhatap olarak mutlaka kurumsal özelliği olan birlikler, kooperatifler arayacaklar inancındayım. Hiç kimse fert olarak bir şey ifade etmeyeceği için gücünüzü bir araya getirin. Getirin ki, birlikten kuvvet doğsun. Daha çok üretip, daha çok para kazanarak, daha mutlu, daha umutlu bir Çakıllar temennilerimizi sizlerle paylaşıyoruz biz de. Gelişmiş bütün ülkelerde olduğu gibi her alanda kurtuluşumuz, kalkınmamız birlikler kurmaktan geçer diyerek bu konuda nokta koymak istiyorum. Yerim daraldı, konuyu daha fazla dağıtmadan sonuca varmak istiyorum.
Üzerine bu kadar söz söyleyip, yazdığımız- çizdiğimiz çileğin Çakıllar’a giriş hikayesine de kısaca değinmek istiyorum. 1964 yılında dönemin köy muhtarı olan İdris Babacan ve dönemin Akşehir Teknik Ziraatı’ndan Bekir Bey’in gayretleri ile ilk çilek deneme üretimiyle girmiş yöreye. Rivayete göre çilek fideleri 2,5 kuruş bedelle köye mal edilmiş. İşte tam 40 yıllık bir deneyime sahip Çakıllar’ın çilekteki çilesine ilk harcı koyan bu insanlara minnettarız. Hak’kın rahmetine kavuşmuş İdris Babacan ve gönül erlerine Nur içinde yatsınlar dileklerimizi ifade etmek istiyorum.
Kasabasında bir şoklama tesisi ve soğuk hava deposu ihtiyacından söz ederken, olmazsa olmaz diyerek başarılabilirse halkına ölümsüz bir eser kazandırma hedefine kendini adamış genç, dinamik ve inadına sempatik Mevlüt Başkan ve ekibine bu uğurda ‘Allah yardımcısı olsun’ diyor, başarılar diliyoruz. 1 trilyon liralık bir yatırım kaynağına ihtiyacın olduğunu ifade eden Sayın Başkan’ın umarız devlet büyüklerimiz elinden tutar.
Daha organik yetiştiricilik kurallarından söz edecektim, ancak bana ayrılan yer tükendi. Görmeyen, bilmeyenler için bir tavsiyede bulunarak yazımı bitirmek istiyorum.
Çakıllar’ı gidip, görün. özellikle bu dönemde. Hem tabiat güzelliğine doyacaksınız, hem de dalından kopardığınız enfes çileğinin tadında Çakıllar çiftçisinin yüreğindeki misafirperverliğini hissedeceksiniz.
Şöleniniz kutlu, ürününüz bereketli olsun...
Selamlar, saygılar Çakıllar’ın bütün insanlarına...
Facebook'ta Yayınla>