Değerli biçerdöver sahipleri,
İlimizde 2005 yılı hasat sezonunun başlamasına günler kaldı. Aşağıda sizlere biçerdöver sahibi olarak masrafsız ya da daha az masrafla bir hasat sezonu geçirebilmeniz için biçerdöverde yapılması gereken bakımları açıklıyoruz.
Sizlerin de malûmu olduğu gibi günümüzde bir biçerdöver alabilmek için onlarca kamyon hububat ya da milyarlarca lira nakit vermek gerekiyor. Uzmanlarca iyi ve zamanında yapılan bakımla, biçerdöver alım değerinin %20' si kadar tasarruf edildiği belirtilmekte, bu da milyarlarca liraya alınan bir biçerdöverde yüklü bir meblağa tekabül etmektedir.
Hepimizce bilindiği gibi bakımı iyi yapılmamış bir biçerdöverde dane kaybı da buna paralel olarak artacaktır. 1978 yılında ülkemizde ilk defa 4 ilde yapılan biçerdöver kontrol ve ölçüm çalışmaları neticesi, ilimizde dane kayıp oranı %12.4 iken, kontrol çalışmalarının teknik elemanlarca aralıksız yapılması, biçerdöver sahip ve sürücülerinin eğitim çalışmaları neticesi bilgilenmesiyle bu oran %2- 3' e indirilmiştir. İlimizde bu oranı %1' e çekmek hedefimizidir.
Hububat ekim alanlarının %80' inin biçerdöverle hasat edildiği ilimizde, %1' lik bir dane kaybının önlenmesiyle 12 trilyon liranın milli ekonomiye kazandırılmasında üzerinize düşen payı takdir edersiniz sanırım.
Biçerdöverinize bakım ve kullanma kitabına göre yapacağınız bakımlarla, aile bütçesine ve milli ekonomiye katkıda sizin de payınız bulunsun istemez misiniz?
Biçerdöverlerin saatlik iş ücreti diğer makinalara oranla çok yüksektir. Kaybedilecek zamanın telafisi hasat mevsiminin sınırlı olması dolayısıyla çoğu zaman mümkün değildir. Sevimsiz bir durumla karşılaşmamak için biçerdöverlerin doğru ve aksaksız bir bakıma ihtiyaçları vardır. “Bakım; zamansız arızaları önleme sanatıdır” Her biçerdöverin imalatı projelenirken kullanılacak malzemeye göre bakıma da muhtaçtır. Bu bakımdan her biçerdöverin özel bakım ve kullanma el kitabı bulunur. Bakımlar yapılırken bu kitap esas alınmalıdır. Aksi halde önemli hatalar yapılabilir.
Biçerdöverlerde yapılacak bakımları üç ana başlık altında toplamak mümkündür.
1- Hasat öncesi bakım
2- Çalışırken (hasat sırasındaki) bakım
3- Hasat sonrası koruyucu bakım
1- Hasat öncesi Bakım:
Biçerdöverin hasada hazırlanması için yapılan bakımdır. Buna "revizyon" da denir. El kitabında belirtilen hususlara dikkat ederek zaman alıcı ayarlar, hasat mevsimi boyunca ömürleri yetmeyecek parçaların yenilenmesi, gerekiyorsa motor revizyonları ile 500 ve daha fazla saatlik bakımlar yapılmalıdır. Bu bakımların başlıcaları şunlardır.
* Eğilmiş, bükülmüş, delinmiş ve yırtılmış saclar düzeltilmeli, onarılmalı ve boyanmalıdır.
* Dışardan yapılacak ayarlar ile özellikle kapakları bulunmayan bölümlerin ayarları yapılmalıdır.
* Yıpranmış ve yarı yıpranmış bıçak, cıvata, somun, yatak, gergi, takoz, kayış ve zincir gibi malzemeler yenilenmelidir.
* Motorda korozyon önleyici yağ var ise tavsiye edilen yağ ile değiştirilmelidir.
* Akü kontrol edilerek şarja bağlanmalıdır.
* Yağlama planına göre bütün yerler yağlanmalıdır.
* 500 ve 1000 saatlik bakımlar yapılmalıdır. Gerekli emniyet tedbirleri alındıktan sonra motor yarım gazda çalıştırılır. Motor çalışma sıcaklığına vardıktan sonra tam gaza alınarak ölçme ve diğer ürün işleme düzenleri çalıştırılır. Biçerdöver hareket ettirilerek hidrolik düzenleri çalıştırılırıp kontrol edilir. 30- 60 dakika sonra motor stop edilerek şu kontroller yapılır.
* Sürtünerek çalışan bıçak, kasnak ve yataklarda ısınma olup, olmadığı kontrol edilir. Isınma varsa tedbir alınır.
* Akıcı yağlar ile yağlanması yapılan motor ve dişli kutularında sızma olup olmadığına bakılır.
* Hidrolik silindirlerin havası alındıktan sonra depodaki yağ seviyesi kontrol edilmelidir (hava hidrolik kumanda esnasında kendiliğinden çıkmaktadır).
* Motor yakıt donanımında sızdırma olup olmadığına bakılır.
* Elektrik devrelerinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.
2- Çalışırken (hasat sırasındaki) Bakım:
Biçerdöverin çalışırken bakımı, hasat öncesi bakımın devamını sağlamak için yapılır. Kontrol, ölçüm, tamamlama, değiştirme ve yağlamadan ibarettir. El kitabındaki 10 saatlik (günlük) bakımdan 200 saatlik bakıma kadar olan bakımlar yapılmaktadır. Genel olarak;
* Yağ, su, hava ölçümü ve hava filtresinin temizliği ile yakıtın tamamlanması.
* Grasörlüklere yağ basılması ve bıçağın yağlanması.
* Kayış gerginliğinin kontrolü ile akü su seviyesinin kontrolü ve gerekiyorsa saf su ile tamamlanması.
* Yakıt ve yağ filtresi temizlik ve değişimi.
* Dişli ve hidrolik yağ seviyesinin kontrolü yapılmalı ve çalışırken yapılması gereken bakımlar aksatılmamalıdır.
3- Hasat Sonrası Koruyucu Bakım:
Bu bakım, hasattan çıkmış makinanın ilkbahara kadar zarar görmeden korunması için yapılan bakımdır. Genellikle temizleme, koruyucu maddelerle kaplama, yükten kurtarma ve emniyetli bir yere almaktan ibarettir. Genel olarak;
* Bütün aksamların hava ile temas eden kısımlarındaki artık, toz ve diğer kirler temizlenir.
* Metaller havadaki oksijen ve nem altında paslanacağından, boya veya korozyondan koruyan maddelerle kaplanır.
* Esnek malzemeler aşırı yüklenmeden kurtarılırken şekil bozukluğuna sebep olacak şekilde gevşetilmemelidir.
* Akü canlı (faal) tutulmalıdır. Muhafazası iyi yapılmalı, ayda bir şarj edilmelidir.
* Motora koruyucu yağ konulmamış ise iki haftada bir çalıştırılarak motor iç yüzeylerinin yağ ile kaplı halde bulundurulmasına (yağ filmi oluşturulmasına) itina edilmelidir.
* Biçerdöver güneşten, rüzgârdan, sıcaktan, soğuktan, yağıştan, yangından ve diğer mekanik etkilerden korunmak üzere kapalı yerde muhafaza edilmelidir.
* Zincirler 1:1 oranında motorin ve yağ karışımına batırılıp, muhafaza edilmeli.
* Kayışlar; biçerdöver muhafazalı yerde ise biraz gevşeterek, açıkta ise sökülüp rulo yapılarak serin bir yerde muhafaza edilmelidir.
"Makinaları seneler değil, bakımsızlık harap eder" der, arızasız bir hasat sezonu, bereketli ve bol kazanç dilerim.
Facebook'ta Yayınla>