Tarım Kütüphanesi

Bağlarda Kav (Esca) Hastalığı

Bağlarda Kav (Esca) Hastalığı [Stereum hirsutum (Willd.) Pers., Phellinus igniarius (L.) Quel., Phaeomoniella chlamydospora (W. Gams et al.) Crous and W. Gams (syn. Phaeoacremonium chlamydosporum W.Gams et al.)].

Tanımı ve Yaşayışı

Her üçüde yara paraziti olan patojenlerin asmalarda meydana getirdiği hastalığa kav, esca, apopleksi, inme, sekte gibi isimler verilmektedir. Asmaları yara yerlerinden enfekte ederek, bitki dokusunda enine ve boyuna yayılırlar. Miselyum gelişmesi yavaş olduğundan enfeksiyon sonrası belirtilerin ortaya çıkması uzun yıllar alabilmektedir.

Zararlı Olduğu Bitkiler ve Zarar Şekli

Hastalık asmanın odun kısmını tahrip ederek, bunun sonucunda yeşil akşamda solgunluğa, gelişme geriliğine hatta bitkinin ölümüne yol açar. S. hirsutum ve P. igniarius etmenlerinde yaşlı yapraklarda damar aralarında önce klorotik alanlar oluşur, daha sonra bu alanlar genişleyerek kurur ve beyaz çeşitlerde sarımsı, renkli çeşitlerde kızıl kahverengiye dönüşür. Daha genç yapraklar şeffaflaşır, salkım silker, yapraklarla birlikte kuruyarak dalında asılı kalır. Hastalıklı asmaların gövde ve kalın dalları enine kesildiğinde, açık renkli yumuşak dokulu hastalıklı kısmın koyu renkli sert dokulu bir kuşakla çevrilmiş olduğu görülür. Asmanın içi yıldan yıla içten dışa doğru kavlaşır. P.chlamydospora ksilem dokusunda siyah-kahverengi renklenme meydana getirir. Hastalıklı doku enine kesildiğinde boncuk şeklinde koyu amber-siyah renkli öz su görülür. Kav hastalığı asmanın tamamen kurumasına sebep olur. Hastalık daha çok yaşlı asmalarda görülür. Konukçuları arasında asma, kayısı, meşe, zeytin, akasya ve orman ağaçları yer almaktadır.

Kav hastalığı’nın yapraktaki ve odun dokusundaki belirtisi.

Kültürel Mücadele

Hastalık daha çok yaÅŸlı omcalarda görüldüğünden, çok yaÅŸlı, verimden düşmüş hastalıklı omcalar sökülerek geri kalan artıkları yakılmalı, söküm yerlerine sönmemiÅŸ kireç dökülerek kapatılmalıdır. Ancak toprağı birkaç yıl dinlendirdikten sonra yeniden dikim yapılabilir. Kav hastalığının bulunduÄŸu baÄŸlarda, hastalığın saÄŸlıklı asmalara bulaÅŸmasını önlenmek için hastalıkla bulaşık olduÄŸu şüphesi bulunan asmalar iÅŸaretlenerek en son budanmalı ve budama aletleri % 10’luk sodyum hipoklorit ile dezenfekte edilmelidir. Hastalıklı omcalar için mümkünse ayrı budama aletleri kullanılmalıdır. Kav hastalığına yakalanmış asmalardan üretim amaçlı çubuk alınmamalıdır. Budama vb. nedenlerle patojenin omcaya giriÅŸ kapısını oluÅŸturacak geniÅŸ yaraların oluÅŸmasına meydan verilmemeli, oluÅŸmuÅŸsa aşı macunu ile bu yaralar hemen kapatılmalıdır.

("TEORİDEN PRATİĞE KÜLTÜREL MÜCADELE" kitabından)

(ISBN: 978-605-9175-21-0)