Tarım Kütüphanesi

Bağda Kurşuni Küf

(Botrytis cinerea Pers.)

Tanımı ve Yaşayışı

Hastalık etmeni Botrytis cinerea Pers. adlı fungustur. Fungus kışı bağ kenarlarında yere dökülen hastalıklı taneler üzerinde miselyum ve sklerot şeklinde; hastalıklı tane sapları ve salkım sapları üzerinde ise miselyum şeklinde geçirir.

Gelişmesi ilkbaharda mart ayı sonlarında olmaktadır. Enfeksiyon için mutlak su damlasına veya % 90 orantılı neme ihtiyaç duyulmakta, bu nedenle olgunlaşma dönemi kurak geçen yerlerde bu hastalığa pek rastlanmamaktadır.

Zararlı Olduğu Bitkiler ve Zarar Şekli

Elverişli koşullarda bitkinin tüm yeşil kısımlarında görülebilen hastalık, daha çok salkım ve tanelerde zarar yapmakta, özellikle de geç hasat edilen üzüm çeşitlerinde yaygınlık göstermektedir. Taneler üzerinde önce 3- 5 mm çapında, yuvarlak, pembemsi, kızıla yakın lekeler görülür. Hastalık ilerledikçe salkım ve taneler gri renkte bir küf tabakasıyla kaplanır. Sık taneli salkımlarda, çürüklük etmeni tüm salkımdaki taneler çürüyene kadar, taneden taneye çok hızlı bir şekilde yayılır. Taneler çatlar, çok ileri devrede buruşur ve meşinleşmiş gibi bir hal alırlar. Beyaz çeşitlerde taneler kahverengi, koyu renkli çeşitlerde ise kırmızımsı renkte olurlar. Olgunlaşmış salkımlarda doğrudan ürün kaybına neden olmakta, hava şartlarının fungus için uygun gittiği yıllarda bu kayıp çok daha fazla olmaktadır. Şiddetli salkım çürümeleri çoğu kez hasat öncesi meydana gelen yağmurlardan kaynaklanmaktadır. Söz konusu yağmurlar hem hava neminin yükselmesine, hem de sıcaklığın, etmenin gelişmesi için uygun değerlere inmesine sebep olur. Kurşuni küf uygun kontrol önlemleri alınmadığı durumlarda, üzümlerin taşınma ve depolanması sırasında çok önemli kayıplara yol açar.

Konukçuları arasında asma, çilek, ahududu, böğürtlen, incir, turunçgil meyveleri, soğan, biber, domates, marul, enginar, erik, fasulye ve başta sardunya, begonya, kaktüs ve yıldız çiçeği olmak üzere pekçok süs bitkisi bulunmaktadır.

BaÄŸda kurÅŸuni küf’ün salkımdaki ve tanedeki zararı.

Kültürel Mücadele

Kurşuni küfle mücadelede öncelikle kültürel uygulamalarla hastalık etmeninin yayılması önlenmelidir. Bu amaçla budama sırasında asma üzerinde kalmış hastalıklı, kurumuş ve mumyalaşmış salkımlar ile hastalıklı ve kuru dallar bağdan uzaklaştırılarak yakılmalıdır. Asmalarda güneşlenme ve havalanmayı temin etmek için yeşil budama yapılmalıdır. Hasadın geciktirilmemesine, yağışlı dönem öncesi tamamlanmasına çalışılmalıdır. Bu amaçla erkenci çeşitler yetiştirilmesi faydalı olabilir. Bağlarda hasada yakın dönemde fazla sulama yapılmamalı ve aşırı vejetatif gelişmeyi teşvik eden gübrelemelerden kaçınılmalıdır. Salkımlarda yaralanmaya yol açan hastalık ve zararlılara karşı önlem alınmalıdır. Kültürel işlemler sırasında salkımların yaralanmamasına dikkat edilmelidir.

("TEORİDEN PRATİĞE KÜLTÜREL MÜCADELE" kitabından)

(ISBN: 978-605-9175-21-0)