AYVA YETİŞTİRİCLİĞİ
Ayva ülkemizde en yoğun olarak Marmara Bölgesinde yetiştirilmektedir. Son istatistiklere göre ülkemizde yaklaşık olarak 3 milyon ayva ağacı ve 79 bin ton ayva üretimi vardır.
İKLİM İSTEKLERİ
Ayva için en iyi iklim ılıman deniz iklimidir. Bununla beraber deniz ikliminden uzak yerlerde mesela İç Anadolu'da da mevcuttur. Ancak bu gibi yerlerde ayvanın yetişmesi, uygun yöneylere ve vadi içlerine bağlı kalmaktadır. Genellikle serin yerlerde meyve kalitesi düşer. Soğuklara elma ve armuttan daha az dayanıklıdır. Kış soğuklama ihtiyacı da elma ve armuttan azdır. Bununla beraber özellikle İç Anadolu’da ilkbahar donlarından zarar görmez. Çünkü çiçeklenme özelliği dolayısıyla geç çiçek açar. Ayvada önce bir göz sürer sonra bu sürgünün ucunda çiçek açar. Sürgün gelişimi de hava sıcaklığına bağlı olduğundan çiçekler geç açar ve donlardan kurtulur. Çok rüzgârlı yerlerde ayva bahçesi kurulması tavsiye edilmez.
TOPRAK İSTEKLERİ
Ayva en iyi olarak kumlu, tınlı orta derecede nemli topraklarda yetişir. Çok ağır ve kireçli olmamak kaydıyla hemen her toprakta yetişebilir. özellikle toprakta kireç miktarı çok fazla olmamalıdır.
ANAÇLAR
Çelikle köklenmeleri kolay olduğundan ayvada pratik olarak çöğür anacı kullanılmamaktadır. Her ne kadar ayva çeşitlerinin çoğu doğrudan odun çeliği ile çoğaltılabilirse de "Angers" tipi klon anaçları ayva yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
ÇEŞİTLER
Ayva çeşitlerinin büyük bir kısmı kendine verimli olduklarından tek çeşitten kapama bahçe kurulabilir. Ayvada çeşit sayısı elma ve armutlardaki kadar fazla değildir. Halen üretimi yapılan çeşitler şunlardır:
EŞME: Limon ayvası diye de bilinmektedir.Halen en yaygın şekilde yetiştirilen çeşidimizdir. Meyveleri yuvarlak, sap tarafına doğru uzunca, kabuk limon sarısı renktedir. Meyve eti sarımtırak gevrek, bol sulu ve mayhoştur. Eylül sonlarında toplanır. Ağaçları orta kuvvette büyür, önce diktir, ağaçlar yaşlandıkça dallar sarkmaya başlar. Bütün bölgeler için tavsiye edilir.
Şekil 7. Eşme ayvası.
EKMEK: Bu çeşidin aynı ad altında tanınan birçok tipi mevcut olmakla birlikte asıl ekmek ayvasının meyvesi iri, gösterişli, sap tarafı dar, karın kısmı geniştir. Kabuk sarı renkte, üzeri hafif havlı, kalındır. Meyve eti gevrek, sulu ve mayhoştur. Kocaeli yöresinde Eylül sonunda toplanır. Ağaçları orta kuvvette büyür. Bütün bölgeler için tavsiye edilir.
ŞEKERGEVREK: Meyve iri, düzgün şekilli, karın tarafı şişkin, sap ve çiçek çukuruna doğru hafif d~arcadır. Kabuk ince, havlı, parlak sarı ince ve gevrektir. Meyve eti sulu, hafif mayhoş olup, boğucu değildir. Ekimin ilk haftasında toplanır. Bütün bölgeler için tavsiye edilir.
ALTIN: Meyvesi çok iri, sap tarafında çok belirgin boyun kısmı mevcut karın kısmı şişkindir. Kabuk koyu sarı renkli olup üzerinde 2-3 cm çapında bir veya iki pas bulunur. Meyve eti altın sarısı renkte, az suludur. Boğucu değildir. Ağaçları orta kuvvette büyür. Marmara Bölgesine tavsiye edilir.
Şekil 8. Altın ayva.
TEKKEŞ: Meyve iri, gösterişli, kabuk ince, havlı, parlak sarı, kalınca, gevrek, meyve eti sulu, tatlı olup, boğucu değildir. Meyveler eylül sonunda olgunlaşır.
Şekil 9. Tekkeş ayvası.
Facebook'ta Yayınla>