Tarım Kütüphanesi

Arılarda ilkbahar bakımı ve beslenmesi
Ramazan ÖZKILIÇ
Arıcılık Teknikeri

Arıların kışın beslenmesi için yetecek kadar bal bırakılır. Bahara böylece çıkmaları temin edilir. İlkbaharda hava sıcaklığı 14-15 dereceyi bulunca rüzgarsız saatlerde kovandan dışarı çıkarlar. İlk uçuşlarında arılar ishale yakalanmamışlarsa kalın bağırsaklarında depo ettikleri dışkılarını dışarı atarlar. Bu mart ve nisan aylarıdır. Kovanı açmadan ön deliğinden 2-3 nefes duman verilir, açtıktan sonra üstten yine birkaç defa duman verilir. Açılan kovanın dip tahtası temizlenip incelenir.

Kışın ölen işçi arıların arasında ana arının olup olmadığına bakılır.

Çok sayıda işçi arı ölüsü varsa hastalıktan şüphe edilir.

Her çerçevenin altında sıralar halinde mum kırıntıları varsa arılar aç kalmıştır.

Şeker parçaları varsa bal rutubetsizlikten şekerlenmiştir.

Dip tahtası üzerinde çiçek tozu varsa;

Çiçek tozu döküntüsü sıralar halinde ise, petek kırıntıları da göz önüne alınarak kovanın güvelendiğine,

Çiçek tozu döküntüleri karışıksa arı ailesi aç kalmıştır.

Ana arının yumurtlayıp yeni yavru yetiştirmesi için boş göz kalmamış demektir.

Dip tahtası üzerinde güve belirtileri veya güveli petek kırıntıları varsa kovan güvelenmiştir.

Dip tahtası üzerinde siyah lekeler varsa kovan güvelenmiştir.

Bu incelemelerden sonra kovan dip tahtası el demiri ile iyice kazınır. Bu kazıntılar yakılır veya toprağa gömülür. Sonra sodalı sabunlu su ile silinip kurulanır. Hatta alevden geçirilir. İlkbaharda birinci muayeneden sonra şurupla beslemeye hazırız. İkinci muayene sıcaklığın on beş derece olduğu zaman yine yapılır.muayeneye ilk çerçeveden başlanarak sola doğru devam edilir. İcabında boş çerçevenin biri çıkartılır. Hem rahat çalışılır hem de ana arı rahatsız edilmez. Çerçeveler teker teker ele alınarak ana arı, işçi arı, petek, besin ve hastalık durumu incelenir. Ana arı genç ise 2-3 çerçevenin yavrulu olması gerekir. Yavru az ise birkaç gün yemlemeden sonra yumurtlamaya başlar. Yine olmuyorsa yeni ana verilir. Ballı çerçeve az ise diğer kovanlardan takviye edilir. İşçi arı az ise bölme tahtası ile kovan daraltılır. Isı ve rutubet sağlanır. Yavrulu çerçevelerin ortada, boş çerçevelerin kenarda olmasına dikkat edilir. Arı ailesini çoğaltmak için ana arının erken yumurtlamaya başlaması temin edilir. Arıların yavrularını gerektiği şekilde besleyebilmesi için kovan içi sıcaklığının 30 derece olması gerekir.

İlkbahar Muayenesinde öksüz Olan Kovanların Analandırılması :

Böyle kovanlarda petekler üzerinde bir günlük yumurtanın durumu kontrol edilir. Yalancı ana arı yumurtası var mı yok mu bakılır. Kovan henüz yalancı ana seçmemiş ise doğrudan ana arıyı kafesle veririz.

İlkbahar Beslenmesi :

Bu Beslemenin amacı; yiyecek sıkıntısı çeken kolonilere besin takviyesi yapmak, yiyeceklere katılarak verilen bazı ilaçların arılara verilmesi veya ana arının yumurtlamasını teşvik ederek kuluçka aktivitesini erkenden başlatmak ve hızlandırmak suretiyle kolonilerin nektar akımına güçlü kadrolarla girmelerini sağlamaktır. İlkbahar beslemesindeki genel esaslar şunlardır:

Bir zorunluluk varsa ek besleme yapılmalıdır. Arıların doğal iki besini polen ve nektardır. Esas olan arıların bu doğal besini bulabilecekleri ortamı sağlamaktır. Bunda yetersiz kalınması durumunda ek besleme yapılmalıdır.

Hazırlanan besinler akşam saatlerinde kolonilere verilmeli, besleme yapılan kovanlarda uçuş delikleri daraltılmalıdır. Sağa sola şurup, kek gibi besin artıkları dökülmemelidir. Yani arıların yağmacılık yapmalarını teşvik edecek yanlışlıklardan kaçınılmalıdır.

Kolonilere bir defada çok fazla yem vermek yerine azar azar sık aralıklarla yem verilmelidir.

özellikle erken ilkbaharda yapılacak yemlemelerde kovanlar uzun süre açık tutulmamalı, yavrular üşütülmemelidir.

Yoğun bir yemleme yaparak zayıf kovanları güçlendirmeye uğraşmak yerine bunları birleştirip güçlü koloniler oluşturulmalıdır.

Hastalıklı kolonilerden alınan yemlerle ( bal,polen,kek,şurup) sağlıklı kolonilere yemleme yapılmamalıdır.

İlkbahar beslemesinde yemleme proğramı nektar akımından 6-8 hafta önce başlatılmalı ve nektar akımında yemlemeye son verilmelidir.

Balla Besleme : Besleme yapılacak kolonilere bir önceki sezondan kalan ballar veya ilkbaharda balı fazla olan kolonilerden alınan ballı çerçeveler verilir.

Kekle Besleme : Doğal koşullarda bir koloninin besini bal ve polendir ancak bunun stoku azaldığında bu dönemde enerji ihtiyacı bal,şeker veya şeker şurubu ile karşılanır, protein ihtiyacı ise polenli veya polen yerine geçecek vitaminlerle desteklenmelidir. Çok çeşitli oranlarda arı keki yapılabilir. Arı kekleri bal, pudra şekeri, polen, yağsız süt ve bazı ilaçlarla hazırlanabilir. Amaç taze ve doğal polenin besin değerine yakın besleyici değeri olan bir yiyecek hazırlanmalıdır. Hazırlanacak kekler için aşağıdaki örnekler kullanılabilir:

3 kg. çiçek balı+1 kg. yağsız süt+6 kg. pudra şekeri+1 paket vitamin

9 kg.pudra şekeri+1,5 kg.çiçek balı+1 litre su+1 paket vitamin

Kekin yapımı için kuru maddeler birbirleriyle karıştırılır sonra sıvılar yavaşça dökülür, sürekli karıştırılarak hamur haline getirilir. Kekler katı olmalıdır.

Şurupla Besleme : İlkbaharda arı ailelerinde yeterli miktarda bal bulunsun veya bulunmasın şurupla besleme yapmak şarttır. Bu ana arının yumurtlamasını teşvik ederek kuluşka aktivitesini artırmak ve havaların bozuk olduğu günlerde arıların su ve enerji ihtiyacını karşılamak için gereklidir. Yumurtlamayı teşvik etmek için şeker+su birebir oranında olmalıdır. Hazırlanacak şurubun suyu bir kapta kaynatılır sonra soğutulur şeker suda tamamen çözülünceye kadar karıştırılır, şurup asla ateşte kaynatılmamalıdır. Katılacak ilaçlar şurup arıya verileceğinde ilave edilmelidir. Şuruplar çeşitli şekil ve hacimlerde yapılmış yemlik tabir edilen kaplarda verilmelidir.